Miesiąc: maj 2021

Karta rezydenta długoterminowego UE uprawnia obcokrajowca do stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polski. Dodatkowo nie musi on posiadać żadnego innego dokumentu, aby legalnie świadczyć pracę. Regulacje dotyczące statusu, jaki posiada na terenie Polski rezydent długoterminowy UE oraz możliwości uzyskania tego tytułu znajdują się w Ustawie z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach, oraz aktach wykonawczych.

Rezydent długoterminowy UE – kto może starać się o kartę rezydenta?

Zgodnie ze wspomnianą wyżej ustawą o kartę rezydenta może ubiegać się obcokrajowiec, który spełnia jednocześnie poniższe warunki:

• Przebywa na terenie RP w sposób legalny i nieprzerwany przez okres co najmniej 5 lat
• Posiada stabilne i regularne źródło dochodów w okresie 3 lat bezpośrednio poprzedzających złożenie wniosku
• Posiada ubezpieczenie zdrowotne
• Posiada potwierdzoną znajomość języka polskiego
• Posiada zapewnione miejsce zamieszkania w Polsce

Karta rezydenta – gdzie złożyć wniosek i jakie dokumenty do niego załączyć?

Cudzoziemiec, który stara się o pozwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE składa wszystkie niezbędne dokumenty w urzędzie wojewódzkim właściwym ze względu na swoje miejsce zamieszkania. Wniosek musi zostać złożony osobiście przez obcokrajowca, najpóźniej w ostatnim dniu legalnego pobytu w Polsce.

W celu uzyskania karty rezydenta cudzoziemiec składa w urzędzie wojewódzkim:

• Wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE
• Kserokopie wszystkich zapisanych stron dokumentu podróży (oryginał należy okazać do wglądu pracownikowi urzędu wojewódzkiego)
• 4 aktualne i zgodne z wymaganiami fotografie
• Dokumenty potwierdzające 5-letni nieprzerwany i legalny pobyt na terenie Polski
• Dokumenty potwierdzające posiadanie źródła regularnego i stabilnego dochodu
• Zaświadczenie o posiadaniu ubezpieczenia zdrowotnego
• Urzędowe poświadczenie znajomości języka polskiego
• Potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej
• Dokument potwierdzający posiadanie zapewnionego miejsca zamieszkania na terenie RP
• Inne dokumenty, które potwierdzają dane zawarte we wniosku oraz uzasadniają ubieganie się o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE

Ważne!

Pobyt w Polsce cudzoziemca, który otrzymał w dokumencie podróży stempel potwierdzający złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, uważa się za legalny do dnia wydania ostatecznej decyzji w sprawie.

Pobyt rezydenta długoterminowego UE – ile trwa procedura i na jaki okres wydawane jest zezwolenie

Karta rezydenta wydawana jest na okres 5 lat, jednak zezwolenie na pobyt z nią związane ma charakter bezterminowy. W praktyce oznacza to, że po upływie 5 lat cudzoziemiec zobowiązany jest jedynie do wymiany dokumentu, bez konieczności ponownego uruchamiania procedury. Wniosek o wydanie nowej karty należy złożyć na min. 30 dni przed upływem ważności poprzedniego dokumentu. Proces uzyskania karty rezydenta długoterminowego UE powinien zakończyć się wydaniem decyzji nie później niż w ciągu 3 miesięcy od daty wszczęcia postępowania.

Całkowity koszt wydania zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE wynosi 690 zł i składa się z dwóch opłat:

• 640 zł, to opłata skarbowa uiszczana wraz z wszczęciem postępowania i zwracana cudzoziemcowi w przypadku wydania decyzji negatywnej
• 50 zł, to koszt wydania karty pobytu dla rezydenta długoterminowego UE

Co daje karta rezydenta w Polsce – regulacje prawne

Status rezydenta długoterminowego UE daje cudzoziemcom szerokie możliwości partycypacji w życiu społecznym i gospodarczym. Zalicza się do nich m.in.:

• Dostęp do rynku pracy bez konieczności starania się o dodatkowe dokumenty
• Prawo do prowadzenia działalności gospodarczej na zasadach takich samych, jakie przewidziano dla obywateli Polski
• Dostęp do edukacji i stypendiów naukowych
• Prawo do korzystania z pomocy społecznej
• Prawo do przemieszczania się w celach turystycznych w ramach strefy Schengen (maksymalnie 90 dni w ciągu 180 dni)
• Prawo do korzystania z uproszczonej procedury emigracyjnej do innych krajach UE

Warto zaznaczyć, że każde państwo członkowskie posiada własne, wewnętrzne regulacje w zakresie dostępu rezydentów długoterminowych UE do krajowego rynku pracy. Status prawny, nie tylko w kwestii możliwości podjęcia zatrudnienia, cudzoziemca posiadającego kartę rezydenta jednego z państw członkowskich może być różny w zależności od kraju. Przed podjęciem decyzji o emigracji należy zapoznać się z krajowymi przepisami dotyczącymi rezydentów długoterminowych.

Karta rezydenta a praca tymczasowa

Pracownicy tymczasowi, którzy przed złożeniem wniosku o zgodę na pobyt długoterminowy przebywali w Polsce w sposób legalny i nieprzerwany przez okres co najmniej 5 lat mają możliwość ubiegania się o kartę rezydenta na takich samych zasadach jak obcokrajowcy zatrudnieni bezpośrednio w przedsiębiorstwie. Zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE pozwala na podjęcie pracy bez konieczności ubiegania się o dodatkowe dokumenty, także w charakterze pracownika tymczasowego.

Uwaga: w dniu 29.01.2022 weszły w życie nowe przepisy. Zmiany w przepisach opisane w tym artykule.

Karta pobytu stałego jest dokumentem uprawniającym do legalnego pobytu w Polsce, a także podejmowania pracy, bez konieczności starania się o dodatkowe dokumenty. Dokument ten stanowi potwierdzenie tożsamości cudzoziemca w czasie jego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, a także uprawnia go, wraz z ważnym dokumentem podróży, do wielokrotnego przekraczania granicy bez obowiązku uzyskiwania wizy. Zasady udzielania zezwolenia na pobyt stały reguluje ustawa z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach wraz z aktami wykonawczymi.

Spis treści

• Karta pobytu stałego – kto może starać się o pobyt stały?
• Wniosek o kartę pobytu – jakie dokumenty są potrzebne do uzyskania karty stałego pobytu?
• Zezwolenie na pobyt stały – opłaty i czas oczekiwania na decyzję
• Karta stałego pobytu – okres ważności
• Karta stałego pobytu a praca – uprawnienia obcokrajowca
• Karta pobytu stałego – inne uprawnienia

Karta pobytu stałego – kto może starać się o pobyt stały?

Zgodnie z art. 195 ustawy o cudzoziemcach o zezwolenie na pobyt udzielane jest:

• osobie, która posiada polskie pochodzenie i zamierza osiedlić się w Polsce na stałe
• posiadaczowi ważnej Karty Polaka, który zamierza osiedlić się w RP na stałe
• osobie, która pozostaje w związku małżeńskim z obywatelem Polski przez co najmniej 3 lata przed złożeniem wniosku i bezpośrednio przed złożeniem wniosku przebywał w Polsce nieprzerwanie przez co najmniej 2 lata w ramach zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z małżeństwem lub uzyskaniem statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych
• osobie, która uzyskała azyl na terenie RP
• osobie, która bezpośrednio prze złożeniem wniosku na kartę pobytu stałego mieszkała w Polsce nieprzerwanie przez okres min. 5 lat na podstawie statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych
• osobie, która mieszkała w Polsce w sposób nieprzerwane przez okres nie krótszy niż 10 lat przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt stały na podstawie zgody na pobyt tolerowany – po spełnieniu określonych warunków
• ofierze handlu ludźmi, przy spełnieniu określonych warunków

W przypadku osób małoletnich, zezwolenia na pobyt stały wydawane jest:

• dziecku cudzoziemca, który przebywa w Polsce w ramach zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, jest pod jego opieką rodzicielską i urodziło się w okresie ważności tego zezwolenia
• dziecku, którego rodzic jest obywatelem RP

WAŻNE!

Karta pobytu stałego może być także wydana cudzoziemcowi, który przebywał w Polsce bezpośrednio przed złożeniem wniosku w sposób nieprzerwane przez okres nie krótszy niż 4 lata, na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z wykonywaniem przez niego pracy w zawodzie pożądanym dla polskiej gospodarki. Listę zawodów reguluje aktualne rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Obcokrajowiec musi w tym przypadku posiadać źródło stabilnego i regularnego dochodu.

Wniosek o kartę pobytu – jakie dokumenty są potrzebne do uzyskania karty stałego pobytu?

Wniosek o kartę pobytu stałego cudzoziemiec składa osobiście w Urzędzie Wojewódzkim właściwym ze względu na jego miejsce pobytu. W zależności od regulacji, na podstawie której cudzoziemiec ubiega się o uzyskanie karty pobytu, dokumenty załączone do wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt stały mogą się różnić. Najczęściej, przed złożeniem wniosku obcokrajowiec powinien przygotować:

• wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt stały – 2 egzemplarze
• kserokopie wszystkich zapisanych stron w paszporcie zagranicznym – oryginał paszportu należy przedstawić do wglądu
• 4 aktualne fotografie – zgodne z wymogami
• Dowód uiszczenia opłaty skarbowej
• Dokumenty potwierdzające dane zawarte we wniosku uzasadniające ubieganie się o zezwolenie na pobyt stały

Cudzoziemiec składa wniosek najpóźniej w ostatnim dniu legalnego pobytu w Polsce.

W przypadku obcokrajowców starających się o udzielenie zgody na pobyt stały na podstawie Karty Polaka do wniosku należy dołączyć kopie ważnej karty oraz oryginał do wglądu. Po uzyskaniu zezwolenia na pobyt stały Kartę Polaka należy zwrócić wojewodzie właściwemu ze względu na miejsce pobytu w terminie nie przekraczającym 14 dni.

Przeczytaj również: Karta pobytu tymczasowego – zasady jej przyznawania

Zezwolenie na pobyt stały – opłaty i czas oczekiwania na decyzję

Karta pobytu czasowego wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty w wysokości 640 zł. Opłatę należy wnieść przed złożeniem wniosku o wydanie zezwolenia na pobyt stały. W przypadku decyzji negatywnej jest ona zwracana cudzoziemcowi. Jeśli obcokrajowcowi wydane zostanie zezwolenie na pobyt stały uiszcza on dodatkową opłatę w wysokości 50 zł, za wydanie karty pobytu stałego.

Cudzoziemcy posiadający Kartę Polaka zwolnieni są z obowiązku uiszczania opłaty skarbowej w wysokości 640 zł.

Decyzja w sprawie wydania zezwolenia na pobyt stały powinna zostać wydana nie później niż po upływie 3 miesięcy licząc od daty wszczęcia postępowania.

Karta stałego pobytu – okres ważności

Decyzję w sprawie wydania zezwolenia na pobyt stały wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania cudzoziemca. Zezwolenie na pobyt stały ma charakter bezterminowy, jednak sama karta pobytu stałego ważna jest przez 10 lat. Po upływie terminu jej ważności cudzoziemiec zobowiązany jest uzyskać nową kartę pobytu stałego w oparciu o procedurę wymiany karty. Nowa karta wydawane jest bez konieczności ponownego składania wniosku i przeprowadzania procedury uzyskiwania zezwolenia na pobyt stały. O nową kartę pobytu należy złożyć z minimum 30 dniowym wyprzedzeniem.

Karta stałego pobytu a praca – uprawnienia obcokrajowca

Karta pobytu stałego – inne uprawnienia

Zezwolenie na pobyt stały pozwala obcokrajowcom na podróżowanie w ramach strefy Schengen. Okres pobytu cudzoziemca nie może przekroczyć jednak 90 dni w okresie 180 dni. Dłuższe pobyty wymagają uzyskania dokumentów legalizujących pobyt długoterminowy zgodnie z krajowym prawodawstwem, obowiązującym w danym kraju.

Uwaga: w dniu 29.01.2022 weszły w życie nowe przepisy. Zmiany w przepisach opisane w tym artykule.

Obcokrajowcy, którzy mają zamiar przebywać na terenie Polski przez okres dłuższy niż 3 miesiące mają możliwość ubiegania się o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy. Regulacje prawne związane z zezwoleniem na pobyt czasowy znajdują się w dziale V Ustawy z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach oraz w aktach wykonawczych. Maksymalny okres na jaki może zostać wydane zezwolenie na pobyt czasowy wynosi 3 lata.

Karta pobytu czasowego jest dokumentem uprawniającym cudzoziemca do wielokrotnego przekraczania granicy, bez konieczności posiadania wizy. Obcokrajowiec powinien jednak posiadać, poza kartą pobytu, także ważny dokument podróży (np. paszport).

Karta pobytu czasowego – kto może ubiegać się o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy?

O wydanie karty pobytu tymczasowego może starać się każdy cudzoziemiec, jeśli okoliczności uzasadniają jego zamieszkiwanie w Polsce przez okres dłuższy niż 3 miesiące. Obcokrajowiec może złożyć wniosek o zezwolenia na pobyt czasowy, jeśli jego pobyt w RP jest związany np. z:

• Wykonywaniem pracy
• Podjęciem nauki w szkole wyższej
• Połączeniem z rodziną
• Prowadzeniem działalności gospodarczej

Dokumenty na kartę czasowego pobytu – gdzie złożyć i o czym należy pamiętać?

Wniosek o kartę pobytu dla cudzoziemca składa osobiście osoba, której dotyczy postępowanie, najpóźniej w ostatnim dniu legalnego pobytu na terenie Rzeczypospolitej Polski. Procedura toczy się w urzędzie wojewódzkim właściwym ze względu na miejsce zamieszkania obcokrajowca.

Dokumenty na kartę czasowego pobytu, które należy dostarczyć do urzędu różnią się ze względu na miejsce składania wniosku oraz cel pobytu obcokrajowca. Co do zasady cudzoziemiec ubiegający się o kartę pobyt tymczasowego powinien dostarczyć do urzędu:

• Wniosek o udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy – na formularzu właściwym dla celu pobytu
• Cztery aktualne fotografie – zgodne z wymogami
• Kserokopie wszystkich zapisanych stron w dokumencie podróży oraz oryginał do wglądu
• Potwierdzenie wniesienia opłaty skarbowej
• Dokumenty potwierdzające zaistnienie okoliczności uzasadniających wydanie zezwolenia na pobyt czasowy

Karta pobytu z dostępem do rynku pracy – co dołączyć do wniosku?

Cudzoziemcy, którzy zamierzają przebywać w Polsce w związku z wykonywaniem pracy mogą złożyć wniosek o wydanie karty pobytu umożliwiającej dostęp do rynku pracy. W przypadku starających się o tzw. jednolite zezwolenie na pobyt i pracę do wniosku o wydanie karty pobytu czasowego, należy dołączyć:

• Informację starosty o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych pracodawcy – dokument wydawany jest na wniosek podmiotu powierzającego pracę

W przypadku zwolnienia z obowiązku dostarczenia informacji starosty – dokument potwierdzający okoliczności tego zwolnienia (np. dyplom uczelni wyższej, Kartę Polaka)

• Dokument potwierdzający posiadanie miejsca zamieszkania (np. umowę najmu)
• Dokument potwierdzający posiadanie źródła stabilnego i regularnego dochodu
• Dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego

Ważne!

Karta pobytu a zmiana pracodawcy

Karta pobytu czasowego z dostępem do rynku pracy upoważnia cudzoziemca do świadczenia pracy na warunkach określonych w zezwoleniu na pobyt czasowy. Zmiana pracodawcy, stanowiska pracy, wymiaru etatu czy obniżenie kwoty wynagrodzenia wymaga wystąpienia o nowe zezwolenia na pobyt czasowy i pracę.

Karta pobytu z dostępem do rynku pracy – co dołączyć do wniosku?

Czas oczekiwania na wydanie decyzji o udzieleniu zezwolenia na pobyt czasowy różni się w zależności od urzędu wojewódzkiego, w którym toczy się postępowanie. Urząd wojewódzki zobowiązany jest do wystąpienia o informację do komendanta oddziału Straży Granicznej, komendanta wojewódzkiego Policji oraz Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego czy wjazd i pobyt cudzoziemca na terenie Polski nie stanowi zagrożenia dla obronności lub bezpieczeństwa państwa, a także ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. Organy te mają obowiązek udzielić informacji w ciągu 30 dni od daty otrzymania zapytania. W związku z czym przyjmuje się, że decyzja w sprawie wydania karty pobytu tymczasowego wydawana jest nie wcześniej niż po upływie 1 miesiąca od daty wszczęcia postępowania.

Opłata skarbowa za postępowanie w sprawie pobytu czasowego uzależniona jest od celu pobytu obcokrajowca w Polsce. W przypadku cudzoziemca, który występuje o wydanie karty pobytu tymczasowego w związku z wykonywaniem pracy wynosi ona 440 zł. Dodatkowym kosztem jest opłata za wydanie karty, po uzyskaniu pozytywnej decyzji wojewody – to koszt 50 zł.

Ważne!

Wniosek o kartę pobytu dla pracownika tymczasowego – regulacje prawne

Czasowy pobyt na terenie Polski pracownika tymczasowego, w zakresie procedury uzyskiwania zgody na pobyt czasowy, podlega takim samym regulacjom jakie stosuje się w przypadku cudzoziemców zatrudnionych bezpośrednio przez podmiot powierzający pracę.

W przypadku obcokrajowców świadczących pracę tymczasową należy także pamiętać o przepisach zawartych w Ustawie z dnia 9 lipca 2003 roku o zatrudnianiu pracowników tymczasowych, regulujących maksymalny czas zatrudnienia przez agencję pracy tymczasowej. Okres ten wynosi 18 miesięcy w ciągu kolejnych 36 miesięcy, co oznacza, że karta pobytu czasowego w tym przypadku nie może zostać wydana na czas dłuższy niż 1,5 roku.