Jak zazwyczaj wygląda zatrudnienie cudzoziemca?

Pracownicy z zagranicy, szczególnie z Ukrainy i Białorusi, są coraz chętniej zatrudniani przez polskich przedsiębiorców. Liczba cudzoziemców, którzy znaleźli zatrudnienie w naszym kraju systematycznie rośnie. Według danych ZUS, pod koniec 2020 roku zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych było ponad 700 tysięcy obcokrajowców, najwięcej z Ukrainy. Jak przygotować się do zatrudnienia pracownika zza granicy? Jakich formalności należy dopełnić, aby zatrudnienie cudzoziemca było zgodne z prawem? W artykule przybliżamy procedurę związaną z powierzeniem pracy obcokrajowcom.

Jak zatrudnić obcokrajowca – zatrudnienie cudzoziemca w 3 krokach

Zatrudnienie cudzoziemca jest procesem czasochłonnym, szczególnie wtedy, kiedy nie korzystamy z usług wyspecjalizowanej agencji pracy tymczasowej. Całą procedurę można opisać w 3 podstawowych krokach:

Rekrutacja cudzoziemców
Pozyskanie pracowników w kraju ich pochodzenia wymaga nie tylko znajomości języka, ale także najlepszych kanałów dotarcia do kandydatów. Agencje pracy specjalizujące się w rekrutacji obcokrajowców posiadają zwykle sieć oddziałów zagranicznych oraz partnerów biznesowych, dzięki którym mogą w krótkim czasie pozyskiwać nawet bardzo duże wolumeny pracowników.
Regulacja kwestii pobytowych i przyjazd do Polski
Pracownicy zza granicy mogą przekroczyć granicę Polski w oparciu o wizę lub w ramach ruchu bezwizowego (tylko niektóre kraje). W ramach ruchu bezwizowego obcokrajowiec może przebywać w naszym kraju przez maksymalny okres 90 dni w ciągu kolejnych 180 dni. W przypadku krajowej wizy typu D okres pobytu każdorazowo wskazany jest na wizie i zależy od podstawy prawnej jej wydania. Warto pamiętać, że aby obcokrajowiec mógł starać się o wydanie wizy pracowniczej musi posiadać aktualne oświadczenie o powierzeniu pracy lub zezwolenie na pracę.

Ważne!
Nie każdy rodzaj wizy umożliwia cudzoziemcowi dostęp do rynku pracy w Polsce. Obcokrajowiec przebywający w naszym kraju na podstawie wizy turystycznej nie może podjąć zatrudnienia.
Zatrudnienie i legalizacja pracy
Zatrudnienie cudzoziemca możliwe jest jedynie w oparciu o aktualne oświadczenie lub zezwolenie. Jeśli dokument jest już wydany z obcokrajowcem możemy podpisać umowę. Należy pamiętać, że umowa z pracownikiem z zagranicy powinna być zawarta w języku dla niego zrozumiałym. Poza tym, w przypadku cudzoziemców pracujących w oparciu o oświadczenie o powierzeniu pracy, należy zgłosić fakt podjęcia zatrudnienia przez obcokrajowca w powiatowym urzędzie pracy najpóźniej w pierwszym dniu pracy.

Legalizacja zatrudnienia cudzoziemca

Pracownicy spoza UE najczęściej zatrudniani są w Polsce w oparciu o jedna z dwóch procedur:

Zatrudnienie w oparciu o oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcowi (tzw. procedura oświadczeniowa)
Zatrudnienie cudzoziemca w oparciu o zezwolenie na pracę (tzw. procedura zezwoleniowa)

Pierwsza z nich jest krótsza, ale dotyczy wyłącznie obywateli sześciu, wskazanych w rozporządzeniu Ministra Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej, państw – Armenii, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Rosji i Ukrainy. Pracodawca składa wniosek o zarejestrowanie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi w urzędzie pracy, właściwym ze względu na jego siedzibę, a urząd w ciągu 7 dni rejestruje oświadczenie i wydaje dokument legalizujący pracę obcokrajowca.

Na tej podstawie może on świadczyć pracę na rzecz konkretnego pracodawcy przez 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

Procedura zezwoleniowa jest nieco dłuższa i wymaga większego nakładu czasu od pracodawcy. Przed złożeniem wniosku do Urzędu Wojewódzkiego, który jest organem decyzyjnym w procesie wydawania zezwoleń, należy zweryfikować dostępność pracowników na lokalnym rynku pracy (tzw. test rynku pracy). Pracodawca zgłasza ofertę pracy do właściwego urzędu pracy, a w przypadku braku kandydatów starosta wydaje informację o braku możliwości zaspokojenia potrzeb kadrowych przedsiębiorstwa. Dokument ten jest niezbędny do uruchomienia procedury zezwoleniowej.

Czas oczekiwania na opinię starosty waha się od 2 do 4 tygodni, natomiast wniosek o zezwolenie należy złożyć na minimum 30 dni przed planowanym terminem zatrudnienia cudzoziemca. Na podstawie zezwolenia na pracę obcokrajowiec może świadczyć pracę u konkretnego pracodawcy przez maksymalny okres 3 lat.

Koszt zatrudnienia obcokrajowca

Koszty zatrudnienia obcokrajowców są niewiele wyższe, niż w przypadku pracowników z Polski. Podobnie jak w przypadku poszukiwania kadry na lokalnym rynku należy liczyć się z kosztami marketingu rekrutacyjnego, a więc zamieszczenia ogłoszeń o pracę, ulotek czy banerów.

Zatrudnienie cudzoziemca, to także wydatki związane z procedurą legalizacji pracy. Po stronie pracodawcy są koszty związane z wydaniem oświadczenia o powierzeniu pracy czy zezwolenia. Koszt pierwszego dokumentu to 30 zł. Natomiast zezwolenie, to wydatek od 50 zł (dla zezwoleń na pracę na okres do 3-miesiecy) i 100 zł (w przypadku zezwoleń na pracę na okres powyżej 3 miesięcy).

Dodatkowo należy pamiętać o zapewnieniu zakwaterowania dla pracowników przyjeżdżających z zagranicy. Zwykle jego koszt również pokrywa pracodawca, szczególnie w pierwszych miesiącach pracy obcokrajowca.

Warto skorzystać z pomocy specjalistów

Decydując się na zatrudnienie cudzoziemca warto skorzystać z pomocy profesjonalnej i doświadczonej agencji pracy tymczasowej. Specjaliści nie tylko zajmą się rekrutacją pracowników dopasowanych do potrzeb stanowiska pracy, ale także przejmą na siebie obowiązki związane z legalizacją pobytu i pracy, a także zorganizują zakwaterowanie dla obcokrajowców i otoczą ich opieką w czasie pracy w Polsce. Po stronie pracodawcy jest, w tym przypadku, jedynie określenie potrzeb kadrowych z odpowiednim wyprzedzeniem.