Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek skierowania na badania profilaktyczne pracowników oraz kandydatów do pracy. Bez orzeczenia lekarskiego o braku przeciwskazań do pracy przedsiębiorca nie powinien dopuścić pracownika do świadczenia pracy.
Pracownicy z Ukrainy zatrudniani w Polsce podlegają polskim przepisom prawa. Ciąża na nich te same, co na polskich pracownikach, obowiązki oraz przysługują im te same prawa. Oznacza to, że również cudzoziemcy, także Ci zatrudnieni w ramach umowy o pracę tymczasową, są objęci obowiązkowymi badaniami medycyny pracy.
Badania lekarskie dla pracowników – kiedy należy je wykonać?
Artykuł 211 Kodeksu pracy wskazuje, że nie tylko pracodawca ma obowiązek skierować pracownika na badania, ale także pracownik jest zobowiązany takim badaniom się poddać. Badania lekarskie pracowników dzielą się na cztery rodzaje:
- badania wstępne – podlegają im kandydaci przyjmowani do pracy po raz pierwszy, a także pracownicy przenoszeni na nowe stanowiska, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia
- badania okresowe – zobowiązani do ich przechodzenia są wszyscy pracownicy. Ich częstotliwość uzależniona jest od decyzji lekarza medycyny pracy, na którą wpływ mają m.in. warunki środowiskowe w miejscu pracy czy stan zdrowia pracownika
- badania kontrolne – badania przeprowadzane w przypadku, gdy nieobecność pracownika spowodowana chorobą trwała dłużej niż 30 dni
- badania końcowe – o skierowanie na badania końcowe może wystąpić sam pracownik, w momencie rozwiązania stosunku pracy, o ile pracował w warunkach, które narażały go np. na działalnie substancji i czynników rakotwórczych
Badania lekarskie do pracy dla cudzoziemców – gdzie można je wykonać?
Badania medycyny pracy dla pracowników z Ukrainy, Białorusi i innych krajów, są obligatoryjne. Zasady kierowania i przeprowadzania badań profilaktycznych dla pracowników zza granicy są takie same jak w przypadku osób zatrudnianych z lokalnego rynku pracy.
Wstępnym badaniom lekarskim podlegają również pracownicy tymczasowi. Obowiązują ich także badania okresowe, jeśli przypadają na możliwy, 18-miesięczny okres zatrudnienia, a także badania kontrolne.
Pracowników zza granicy na profilaktyczne badania lekarskie pracodawca powinien skierować do przychodni medycyny pracy, z którą ma podpisaną umowę. Wzór skierowania na badania dla cudzoziemca jest taki sam, jak dla obywatela Polski. Pracodawca powinien przygotować 3 egzemplarze skierowania – po jednym dla lekarza medycyny pracy, pracownika oraz do archiwizacji w aktach osobowych pracownika.
Druk skierowania zawiera informacje, takie jak:
- dane kandydata lub pracownika
- określenie stanowiska pracy
- opis stanowiska pracy – w przypadku zatrudnienia pracowników z Ukrainy należy zwrócić uwagę, aby opis stanowiska był tożsamy z tym umieszczonym w oświadczeniu o powierzeniu pracy cudzoziemcowi
- określenie warunków pracy oraz czynników szkodliwych na nim występujących
Ważne!
Zatrudnienie pracownika z Ukrainy bez orzeczenia lekarskiego o braku przeciwskazań do podjęcia pracy jest zagrożone karą grzywny od 1000 do 30 000 zł.
Badania medycyny pracy dla pracowników z Ukrainy – terminy i koszty
Koszty badań wstępnych, a także okresowych, kontrolnych i końcowych, ponosi pracodawca. Wysokość opłaty za przeprowadzenie badań profilaktycznych dla pracowników uzależniona jest od ilości i rodzaju czynników szkodliwych, rodzaju przeprowadzanych badań, a także od umowy zawartej miedzy zakładem pracy a lekarzem medycyny pracy.
Na badania okresowe i kontrolne pracownik powinien być kierowany w godzinach pracy. Za czas poświęcony na wykonanie badań przysługuje mu bowiem prawo do wynagrodzenia.
Zakłady medycyny pracy najczęściej przyjmują pracowników w określonych dniach i godzinach. Ze względu na dyżury specjalistów, np. lekarzy laryngologów, warto z wyprzedzeniem umówić termin badania dla pracownika z Ukrainy. Może się też okazać, że w celu prawidłowego przeprowadzania wywiadu medycznego lekarz będzie prosił o obecność w czasie badań tłumacza.
Planujesz zatrudnić cudzoziemców do swojej firmy?
Sprawdź co jeszcze oferujemy w ramach usługi legalizacji zatrudnienia.