Uchodźcy z Ukrainy w Polsce, Czechach i Rumunii [Raport]

Przedstawiamy Państwu kolejny raport dotyczący sytuacji uchodźców uciekających przed wojną w Ukrainie. Mając świadomość europejskiego wymiaru ukraińskiego uchodźstwa i międzynarodowego zasięgu pracy EWL, rozszerzyliśmy nasze badanie o dwa kolejne kraje, Czechy i Rumunię, które, podobnie jak Polska, otworzyły swoje granice dla uchodźców z Ukrainy. Dzięki temu zyskaliśmy jeszcze więcej danych jakościowych w kontekście bieżących procesów migracyjnych.

Raport specjalny z badania socjologicznego „Uchodźcy z Ukrainy w Polsce, Czechach i Rumunii”, został przeprowadzony przez Platformę Migracyjną EWL, Fundację Wsparcia Migrantów na Rynku Pracy „EWL” oraz Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego we współpracy z Uniwersytetem Masaryka w Brnie i Uniwersytetem w Bukareszcie.

Zrozumieć migrację uchodźców wojennych

Uzyskane dane niosą dużą wartość poznawczą, gdyż pozwalają na ocenę charakteru migracji i opracowanie odpowiednich strategii działania wobec tego zjawiska na różnych poziomach instytucji publicznych, społecznych i biznesowych. Ponadto wyniki te mogą mieć kluczowe znaczenie w kontekście refleksji nad sposobami rozwiązywania kryzysów migracyjnych. Pogłębione zrozumienie wszystkich aspektów tego kryzysu może umożliwić zaproponowanie odpowiednich procedur i rozwiązań korzystnych zarówno dla emigrantów, jak i krajów przyjmujących.

Intencje, emocje, lęki i obawy

Badania zapewniają wgląd w ważne dane demograficzne i nie tylko. Niektóre informacje odzwierciedlają to, co słyszeliśmy w mediach: uchodźcy to w przeważającej większości (ponad 90%) kobiety, a połowa lub więcej z nich ma co najmniej 36 lat. Większość (60% lub więcej) przybyła z dziećmi w wieku poniżej 18 lat; jednak mają też członków najbliższej rodziny w domu.

Statystyki dotyczące wykształcenia i zawodu z pewnością robią wrażenie. Badani uchodźcy są bardzo dobrze wykształceni, odpowiednio 53%, 45% i 64% ma wykształcenie wyższe. Około 1/3 w każdym kraju to wysoko wykwalifikowani specjaliści lub nauczyciele i specjaliści ds. edukacji.

Poza danymi demograficznymi, raport zawiera wiele informacji na temat intencji, emocji, lęków i obaw, a także planów na przyszłość. W niektórych aspektach panuje zgoda, w innych duże rozbieżności.

Wpływ międzynarodowy

Dane z naszego badania opisują zjawisko ucieczki przed wojną w sposób niepodważalny. Kilka elementów na tym obrazie: przytłaczający odsetek uchodźców z Ukrainy to kobiety; około 2/3 z nich opuściło Ukrainę, ponieważ mają małoletnie dzieci; większość z nich nie zna języka kraju, do którego przybyła – nie ma w nim korzeni rodzinnych ani bliskich krewnych (Polska, Czechy lub Rumunia) i nigdy nie pracowała w kraju przyjmującym.

Niezależnie od tego, czy mówimy o uchodźcach w Polsce, Czechach czy Rumunii, większość z nich jasno wyraża zamiar powrotu na Ukrainę w pewnym momencie – oczywiście proces ten już przedłużył się bardziej niż się spodziewali.

Polska, Czechy i Rumunia szeroko otworzyły ramiona dla ukraińskich uchodźców. To bezprecedensowe zjawisko z pewnością zaowocuje bliższą współpracą na wielu poziomach, co powinno również pozytywnie wpłynąć na europejski rynek pracy.