We wtorek, 19 listopada, w Polskiej Agencji Prasowej w Warszawie odbyła się prezentacja wyników pierwszego w Polsce poświęconego perspektywie polskich pracodawców zatrudniających pracowników spoza UE „Migranci w polskich firmach. Praktyki, prognozy i bariery zatrudnienia”, przeprowadzonego przez Fundację EWL, Legalito oraz Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.

Badanie pokazało, że 61% dużych i średnich firm zatrudniających obecnie pracowników spoza UE planuje zwiększyć ich liczbę w 2025 roku. To wyraźny sygnał, że polskie przedsiębiorstwa coraz bardziej opierają swoje plany dotyczące rozwoju i inwestycji o potencjał pracowników transgranicznych, zwłaszcza w kontekście wyczerpywania się dotychczasowych kanałów pozyskania kadr.  Jednak w dążeniu do tego celu firmy napotykają istotne bariery. Obowiązujące polskie przepisy migracyjne są oceniane jako skomplikowane przez połowę (50%) ankietowanych pracodawców. Jedynie 25% respondentów uznaje je za proste, co uwypukla konieczność wprowadzenia bardziej jasnych i trwałych procedur. 

„Wyniki badania jednoznacznie pokazują, że pracodawcy widzą w zatrudnianiu pracowników z zagranicy klucz do dalszego rozwoju swoich firm. Ograniczanie dostępu do międzynarodowej kadry może nie tylko zahamować wzrost przedsiębiorstw, ale także negatywnie wpłynąć na kondycję całej polskiej gospodarki. W obecnej sytuacji geopolitycznej stabilny wzrost gospodarczy jest fundamentem bezpieczeństwa państwa i jego odporności na zewnętrzne wyzwania” – powiedział Artur Gregorczyk, prezes Legalito. 

Największym wyzwaniem, zdaniem polskich przedsiębiorców, jest czas trwania procedur uzyskiwania zezwoleń na pobyt dla pracowników zagranicznych – aż 58% firm wskazało ten problem jako kluczowy. Jednocześnie 56% respondentów uważa, że skrócenie czasu oczekiwania na dokumenty pobytowe mogłoby znacząco poprawić proces legalizacji pracy cudzoziemców, co przełożyłoby się na większą stabilność zatrudnienia.  Niemal wszyscy ankietowani pracodawcy (95%) są zgodni, że usprawnienie i ustabilizowanie polskich przepisów prawa migracyjnego mogłyby znacząco przyspieszyć proces zatrudniania obcokrajowców.  

„Ponad co trzeci pracodawca deklaruje, że uporządkowanie przepisów mogłoby zwiększyć zatrudnienie cudzoziemców o około 25%, co czwarty badany zasugerował, że uproszczenie przepisów mogłoby skutkować zwiększeniem zatrudnienia nawet o 50% – podkreśliła Marharyta Nesterenko, ekspertka EWL Group. 

Zdaniem autorów raportu, jest to wyraźny sygnał dla decydentów, by skupić się na reformach wspierających polski rynek pracy w obliczu globalnych wyzwań demograficznych i gospodarczych, ale przede wszystkim zadbać o stabilność stanowionego prawa oraz jasne zasady jego interpretacji. 

„Zależy nam, aby nasze badanie stało się częścią debaty na temat tego, jak zrównoważona polityka migracyjna może wspierać bezpieczeństwo państwa. Brak przejrzystych mechanizmów umożliwiających polskim firmom pozyskiwanie kluczowych pracowników niezbędnych do rozwoju może w efekcie prowadzić do wzrostu nielegalnej i niekontrolowanej migracji” – podsumował Anatoliy Zymnin, rzecznik prasowy Fundacji EWL. 

Autorzy raportu także podkreślili, że według danych Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej już 125 tys. firm w Polsce zatrudnia obcokrajowców z ponad 150 państw.   Badanie zostało przeprowadzone przez Fundację EWL, Legalito oraz Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego we wrześniu-październiku 2024 roku na próbie 200 dużych i średnich polskich przedsiębiorstw zatrudniających pracowników spoza UE.